prof. De kalligraaf onderstreept eerst dat alles wat het hart aantast, ook de seksualiteit beïnvloedt en legt als volgt uit: “Alles wat het hart aantast, heeft ook invloed op de seksualiteit. Met andere woorden, elk probleem dat de hartvaten aantast (diabetes, hoge bloeddruk, cholesterolproblemen, plaquevorming, roken, overmatig alcoholgebruik, een zittend leven) veroorzaakt ook schade aan de bloedvaten die naar het seksuele gebied leiden. Om deze reden komen verschillende seksuele problemen, vooral erectieproblemen, vaker voor bij hartaandoeningen, diabetesproblemen, bloeddruk en aderverkalking. Bij mannen die een laag verlangen, erectiestoornissen en ontevredenheid ervaren, kan faalangst ontstaan en kan erectiestoornis in de vorm van een vicieuze cirkel toenemen.”
prof. dr. Halim Hattat legt uit dat erectieproblemen kunnen optreden om zowel fysieke als psychologische redenen na een hartaanval of bypass: “Als een man hartpijn heeft tijdens een intense beweging of tijdens het vrijen, kan hij bang zijn en een psychisch erectieprobleem hebben. In dit geval kunnen nitraatgroepgeneesmiddelen worden gebruikt die de aderen ontspannen (maar ze kunnen niet worden ingenomen met verhardende geneesmiddelen). Angst voor een hartaanval en de dood kan ook de erectie verminderen door faalangst te creëren. Geneesmiddelen die worden gebruikt bij hartaandoeningen kunnen ook het seksuele verlangen verminderen en erectiestoornissen veroorzaken. In dit geval bespreken we met de cardioloog of het passend is voor de patiënt en of er medicijnen gebruikt kunnen worden die minder seksualiteit beïnvloeden. Als het echter absoluut noodzakelijk is om deze medicijnen te gebruiken, dan vertellen we de patiënt dat dit belangrijk is voor zijn leven. In dit geval doen we andere aanbevelingen aan patiënten. We leren verschillende dimensies van seksualiteit. Na de bypass kan door angst een psychologische afhankelijkheid van geneesmiddelen uit de nitraatgroep ontstaan. In dit geval bieden we ook psychologische hulp. Soms krijgen we hulp van medicijnen tegen angst of depressie.”
prof. dr. Halim Hattat stelt dat na de bypass-operatie veel patiënten prikkelbaarder en ongeduldiger zijn dan voorheen, dat veel mensen die een hartaanval hebben gehad zich angstig, depressief en verdrietig kunnen voelen en zelfs kunnen denken dat hun partners hen niet mogen:
“Een andere situatie is wanneer de partner overbezorgd wordt, wat het moreel van de patiënt kan verstoren. Als er seksuele problemen zijn ontstaan, kan het zelfvertrouwen van de patiënt worden geschaad. De persoon kan bang zijn om seks te beginnen of zelfs een mogelijke dood. Soms kunnen patiënten een aandoening ervaren die faalangst wordt genoemd over de vraag of ze hun eerdere seksuele prestaties zullen vertonen. Dit kan leiden tot het probleem van psychologische verharding. Al deze aandoeningen kunnen het seksuele verlangen van de patiënt verminderen en hem wegjagen van zijn partner. Daarom moeten mensen met hart- en vaatziekten zeker een specialist raadplegen over hun seksuele problemen. Het kan helpen om de onderliggende factoren van seksuele problemen te onderzoeken, organische factoren te behandelen met medische behandelingen en problemen zoals faalangst te behandelen met seksuele therapie. Soms neemt het delen van de zorgen met de arts en het praten over de problemen met de partner een grote last weg bij de patiënt. We zien ook een toestand van extreme angst, vooral bij vrouwen van wie de echtgenoten zijn gepasseerd of een hartaanval hebben gehad. Wanneer de patiënt echter door het genezingsproces gaat en klaar is voor geslachtsgemeenschap, als het paar geslachtsgemeenschap vermijdt, kunnen ze zichzelf de schuld geven. Ze voelen zich niet meer zo aantrekkelijk als vroeger. Communicatie is in dit geval erg belangrijk. Als koppel raden we aan om openlijk te praten over hun ervaringen, angsten, wensen en gevoelens na zo'n operatie. Dergelijke communicatie brengt het paar dichter bij elkaar en moedigt hen aan om naar oplossingen te zoeken.
Roadmap Seksualiteit met 5 gouden tips voor hartpatiënten
prof. dr. Halim Hattat biedt met name de volgende suggesties:
1. De grootste reden waarom koppels stoppen met seks na een hartaanval of bypass is onwetendheid. Normaal gesproken kan hij na ongeveer 16 weken na een hartaanval terugkeren naar de seksualiteit. Veel experts vinden een wachttijd van ongeveer 8-14 weken voldoende. Deze periode is natuurlijk afhankelijk van de wens van de patiënt, het algemene fitnessniveau en de kennis. De beste test of je seks kunt hebben na een hartaandoening is deze: als je ongeveer 15-20 minuten kunt lopen zonder symptomen zoals ongemak op de borst, pijn, hartkloppingen, kortademigheid, dan ben je klaar voor seks. Maar het is natuurlijk essentieel om niet te vergeten een arts te raadplegen! Dientengevolge moeten patiënten na een bypass-operatie leren welke en welke intensiteitsactiviteiten ze kunnen doen zonder hun borstbeenderen te forceren. Veel mensen worden aangemoedigd om direct na de operatie te lopen en te bewegen. Om na een bypass terug te keren naar seksuele activiteit, moet allereerst een goede hartcapaciteit worden verkregen. Een goed voedings- en bewegingsprogramma is vereist.
2. Paren die bang zijn voor geslachtsgemeenschap kunnen hun relatie eerst beginnen met individuele waarschuwingen. In feite is er geen verschil tussen de geselecteerde posities in termen van inspanning. Het is dus genoeg voor het paar om zich op hun gemak te voelen in de stijl die ze kiezen. Na verloop van tijd, met een correct training- en conditieprogramma onder controle van een arts, kan het fitnessniveau van de man echter worden verbeterd en kan hij terugkeren naar de oude posities. Natuurlijk zijn er enkele waarschuwingssignalen die wijzen op het opgeven van seks: als pijn op de borst optreedt tijdens of na de seks, als er hartkloppingen zijn die 15 minuten of langer aanhouden, als er een onverwachte slapeloosheid of ongemak is na de seks, als er een gevoel van vermoeidheid dat aanhoudt tot de volgende dag, is het absoluut noodzakelijk om een arts te raadplegen.
3. Als de persoon die de bypass heeft ondergaan ook een erectiestoornis heeft, kan hulp worden gezocht bij erectiemiddelen. Bij de behandeling van erectiestoornissen kunnen we hulp krijgen van injectiebehandelingen, medicijnen die in de urethra worden geplaatst en penisprothesen die in meer gevorderde gevallen bekend staan als gelukssticks.
4. Geneesmiddelen die worden gebruikt voor erectiestoornissen bij mensen met cardiovasculaire problemen kunnen zeer bevredigende resultaten geven. Patiënten die geneesmiddelen uit de nitraatgroep gebruiken, mogen deze geneesmiddelen echter niet gebruiken. Er moet ook worden benadrukt dat dergelijke medicijnen alleen werken als er seksueel verlangen is. Met andere woorden, deze medicijnen werken niet voor mensen die geen verlangen naar hun partner hebben. Wanneer sommige patiënten de medicijnen op deze manier innemen en zien dat ze niet werken, kunnen ze psychisch worden aangetast en zich volledig terugtrekken uit de seksualiteit.
5. De partner moet ook worden voorgelicht over de medicijnen die worden gebruikt bij erectiestoornissen. Als gevolg hiervan worden deze medicijnen na verloop van tijd effectief. Dit kan enkele veranderingen in het seksuele leven van het paar veroorzaken. De man neemt de drug in en is er klaar voor, terwijl de vrouw er langer over doet om gestimuleerd te worden. Of de vrouw denkt dat de man haar alleen maar begeert vanwege de drug. Deze medicijnen werken echter alleen als de man dat wil. Om deze reden leren we het gebruik van medicijnen aan zowel de patiënten als hun partners.
